دورکاری عبارت است از کار کردن در فاصلهای دور از کسی که به شما پول میدهد؛ در خانه یا در یک مرکز محلی. دورکاران از پست ا الکترونیکی، تلفن، نمابر و رایانه برای تماس با سازمان خود استفاده میکنند. دورکاری شیوهای انعطافپذیر در کار کردن است که طیف وسیعی از فعالیتهای کاری و همه آنهایی را که امکان کار کردن در بخش مهمی از زمان کاری، در مسافتی دور از کارفرما یا دور از مکان مرسوم کار را دارند، دربرمی گیرد. دورکاری ممکن است مبنای تمام وقت یا پاره وقت داشته باشد و اغلب شامل پردازش الکترونیکی اطلاعات و شامل استفاده از ارتباطات راه دور برای برقراری ارتباط میان فرد و سازمان است.
کمیسیون اروپایی کار از راه دور نیز، دور کاری را استفاده از کامپیوترها و ارتباطات راه دور برای تغییر موقعیت جغرافیایی محل کار و انجام وظایف شغلی میداند.
به عبارت بهتر کار از راه دور پدیدهای است که در جوامع اطلاعاتی رونق یافته و محدودیت زمانی و مکانی در اجرای وظایف شغلی را با بهرهگیری از فناوری ارتباطات و اطلاعات از بین میبرد لذا خروجی یا نتیجه کار بیش از هر عامل دیگر مورد توجهاست. برخلاف جوامع صنعتی که کار مبتنی بر توانمندیهای جسمی و زور بازوان کارگران انجام میگیرد در جامعه اطلاعاتی، توانمندیهای ذهنی، اطلاعات و دانش کارگران اطلاعاتی است که به کار معنا میبخشد و بدین دلیل است که «دورکاری» نیز محقق خواهد شد. در چنین شرایطی اجرای وظایف فیزیکی از راه دور امری طبیعی است چرا که کارگران اطلاعاتی میتوانند تحقق عینی پردازشهای فکری خود را توسط روباتها میسر سازند. هماکنون در بسیاری از کشورهای دنیا مشاغل خانگی بخش مهمی از کارهای آن کشور است به نحوی که در آمریکا ۲۰ درصد کل اشتغال در قالب مشاغل خانگی است که حدود ۶۰ میلیون آمریکایی را مشغول به کار کردهاست.
مزایا و معایب دورکاری
مزایا:
برخی از مزایای دورکاری عبارتند از:
- کاهش هزینه برای کارفرمایان (هزینههای امور اداری، تولیدی و غیره)
- کاهش مشکلات مرتبط با کنترل حضور و غیاب کارکنان
- توجه به نتیجه کار و نه به ساعات حضور فرد
- گسترش جغرافیایی حوزههای عملکرد سازمانها و ارائه خدمات در سطح ملی و بینالمللی
- امکان انتخاب کارکنان بدون محدودیت جغرافیایی
- بهبود شرایط کار، افزایش رضایت شغلی و بهرهوری کارکنان
- افزایش استقلال شغلی کارکنان
- صرفه جویی در هزینههای مختلف زمانی و مالی کارکنان
- کاهش فشارهای روحی ناشی از محیط کار و تعاملات اجتماعی روزمره
- افزایش زمان آزاد کارکنان
- افزایش ارتباطات خانوادگی و بهبود شرایط خانواده
- حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی هوا
- کاهش ترافیک و مصرف انرژی
- کاهش نرخ بیکاری در اثر ایجاد مشاغل جدید
- تدارک شرایط اشتغال برای کلیه شهروندان اعم از معلولین، زنان خانهدار و غیره
- افزایش عدالت اجتماعی
- توسعه عمران روستایی
معایب
- نیاز به سرمایهگذاری برای ایجاد فضای کاری در خانه
- ضرورت سواد کامپیوتری و آشنایی با زبان انگلیسی
- کنترل ضعیف و سختی ارزیابی عملکرد کارکنان دورکار توسط کارفرمایان
- کاهش ارتباطات شغلی و تعاملات اجتماعی
- نبود مدیریت متمرکز بر شیوه انجام وظایف کارکنان
- نیاز به پشتوانه قانونی مناسب
- نیاز به امنیت اطلاعات و مقابله با تهدیدات شبکهای
- نیاز به شبکههای کامپیوتری، سختافزارها و نرمافزارهای پشیبانی